160 ΧΡΟΝΙΑ MADE IN GREECE | ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ, ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ, ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

της Τζίνας Σωτηροπούλου

Σήμερα το βράδυ, Κυριακή 25/3 στις 8 τελειώνει η εξαιρετική έκθεση «160 χρόνια made in Greece». Βιομηχανία, πρωτοπορία, καινοτομία». Μια ιστορική αναδρομή στην ελληνική βιομηχανία από το 1860 έως σήμερα, στην Τεχνόπολη του Δήμου ΑΘηναίων, στις εγκαταστάσεις του πρώτου εργοστασίου παραγωγής ενέργειας της χώρας, του εργοστασίου φωταερίου της Αθήνας που συμπληρώνει 160 χρόνια λειτουργίας.

Την έκθεση συνοδεύει ένας μικρός κατάλογος που περιλαμβάνει φωτογραφίες, πληροφορίες αλλά και ένα εμπεριστατωμένο χρονολόγιο για τα σημαντικά γεγονότα-σταθμούς τα οποία διαμόρφωσαν την ελληνική βιομηχανία.

Η έκθεση «160 χρόνια made in Greece» μας φέρνει σε επαφή με βιομηχανίες που καινοτόμησαν, παρασκεύασαν πρωτότυπα προϊόντα, κατοχύρωσαν διεθνείς πατέντες ή έφεραν νέα προϊόντα στην Ελλάδα. Μερικές δεν υπάρχουν πια, άλλες όμως ξεκίνησαν τον 19^ο αιώνα και συνεχίζουν μέχρι και σήμερα.

Η μοναδική μουσειολογική επιμέλεια με έντονο το διαδραστικό στοιχείο -ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι χρωματιστές καρτέλες που δίνουν μικρές και σπάνιες πληροφορίες-, ο εμπνευσμένος αρχιτεκτονικός σχεδιασμός με τα φωτεινά χρώματα που κατηγοριοποιούν την βιομηχανική παραγωγή, η λεπτομερής ιστορική έρευνα και η ακριβής επιστημονική επιμέλεια συνθέτουν μια μεστή και πολυεπίπεδη έκθεση, που ανατρέχει στον χρόνο και μας παρουσιάζει 120 βιομηχανίες μέσα από 800 αντικείμενα, μηχανήματα, πρώτες ύλες, παραγόμενα προϊόντα, φωτογραφίες, σπάνια έγγραφα, πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό, πρωτότυπα ιστορικά κείμενα, διαδραστικά παιχνίδια και προβολές.

Μεταλλουργία, τρόφιμα και ποτά, χημικά, κλωστοϋφαντουργία, οικοδομικά υλικά, ξύλο, έπιπλα, χαρτί, καπνός, ενέργεια. Στην έκθεση παρελαύνουν μεταξύ άλλων η ΒΙΟΧΑΛΚΟ, το συγκρότημα της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου, το εργοστάστιο ΜΕΤΚΑ και ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ Α.Ε., οι θερμάστρες ΘΕΡΜΙΣ και ESKIMO, οι γκαζιέρες ΠΙΤΣΟΣ, τα μπισκότα ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, το ούζο ΜΕΤΑΞΑ, οι παιδικές τροφές ΓΙΩΤΗ, το εργοστάσιο ΚΥΚΝΟΣ, οι “Μύλοι Αγ. Γεωργίου”, τα εργοστάσια της εταιρείας Κάρολος Φιξ, τα πλαστικά χρώματα της Χρωτέξ και της ΒΙΒΡΕΧΩΜ, το εργοστάσιο της φαρμακοβιομηχανίας ΚΟΠΕΡ και της ΕΛΠΕΝ, το πιλοποιείο Πουλόπουλου, η βαμβακοβιομηχανία Πειραϊκή – Πατραϊκή, οι κλωστές Πεταλούδας, τα τσιμέντα Ηρακλής και Τιτάν, τα μπισκότα και τα τούβλα του εργοστασίου Αλλατίνη, η Ίον Αμυγδάλου, ο Παυλίδης, ο Φλώκας, τα μακαρόνια MISKO, οι βιομηχανίες επίπλου Βαράγκη και Τσαούσογλου, το εργοστάσιο της δισκογραφικής εταιρείας Columbia Records, το εργοστάσιο πλακιδίων Δηλαβέρη, τα καπνεργοστάσια Ματσάγγου, Παπαστράτος, Κεράνης και Καρέλιας, τα Ελληνικά Πετρέλαια, το Enfield 8000, το πρώτο σύγχρονο ηλεκτρικό αυτοκίνητο που κατασκευαζόταν στη Σύρο.

Είναι η πρώτη φορά που έχει καταγραφεί σε τόσο μεγάλο εύρος η βιομηχανική ιστορία της Ελλάδας. Ενάμισης αιώνας ελληνικής βιομηχανικής παραγωγής σε μια έκθεση υπόδειγμα. Τα «160 χρόνια made in Greece» δεν είναι μια περιοδική έκθεση. Πρέπει να βρει την θέση της σε ένα μουσείο -κατά προτίμηση βιομηχανικό κτίριο- ως μόνιμη, και να μας υπενθυμίζει ότι η προοπτική για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας δεν είναι κάτι ανέφικτο. Απαιτεί όμως πρωτοποριακές επενδύσεις σε νέους κλάδους, ενίσχυση της καινοτομίας με νέες μεθόδους και διαδικασίες παραγωγής και οργάνωσης αλλά και ικανή προώθηση των παραγόμενων προϊόντων.

Διαβάστε παράλληλα και το βιβλίο «Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα – Η αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πόρων -Το οικονομικό σχέδιο για την εκβιομηχάνιση – Εκβιομηχάνιση και βιωσιμότητα» του Δημήτρη Μπάτση, από την μελέτη του, του 1947, που επανακυκλοφόρησε το 2004 από τις Εκδόσεις Κέδρος.

Συντελεστές

Επιστημονική επιμέλεια: Χριστίνα Αγριαντώνη
Ιστορική έρευνα: Γιάννης Στογιαννίδης
Μουσειολογική επιμέλεια: Μαρία Φλώρου & Δέσποινα Ανδριοπούλου
Αρχιτεκτονικός-Μουσειογραφικός σχεδιασμός: Ερατώ Κουτσουδάκη
Μουσειολογική επιμέλεια κειμένων: Θάλεια Σπυριδάκι
Οπτική ταυτότητα & Εικαστικός σχεδιασμός: pi6 communicationdesign
Project management: ομάδα Βιομηχανικού Μουσείου Φωταερίου