Απόσπασμα από το βιβλίο “Ο κόσμος όπως ήρθα και τον βρήκα – Πλάνα Σεκάνς” του Γιάννη Δούκα (εκδόσεις Κέδρος, 2001)
Στο σκοτάδι της εποχής | Γιάννης Δούκας
Στο σκοτάδι της εποχής προχωράμε τυφλοί κι όχι μόνο τυφλοί. Έχουμε χάσει κάθε αίσθηση της σχέσης μας με τον κόσμο. Στήνουμε κόσμους στο κεφάλι μας. Κλείνουμε τα μάτια: χρώματα. Ανοίγουμε τα μάτια: άσπρο-μαύρο. Θα ήταν ασύγκριτα πιο απλό αν ξέραμε πως αποφασίζουμε με τίμημα ακόμα και τη ζωή μας. Μα όχι. Ο κόσμος είναι αφάνταστα μικρός για να χωρέσει ό,τι εκπροσωπούμε κι αφάνταστα μεγάλος για να ταιριάξουμε όπως είμαστε. Στο σκοτάδι της εποχής δεν κρατάμε φανάρι.
Καίω την ποιητική μου γραμματική. Είναι μάταιο να προσπαθείς ή μ’ όσα σκέφτεσαι ή μ’ όσα ίσως νιώθεις ν’ αλλάξεις τη ζωή σου. Θα σπάσω τα σκοινιά που με κρατούν σα μαριονέτα ιδανική στα χέρια άλλων. «Μιρ» σε κάποια γλώσσα σλαβική σημαίνει ειρήνη. Φωνάζω κι η φωνή μου διαπλέκεται με τόσες άλλες ώσπου σβήνει στο στόμα ενός αρχηγού. Στο σκοτάδι της εποχής είμαι μόνος.
Αν ζούσα σ’ ένα ερημονήσι ή σε κελί ή σ’ έναν τάφο, θα ήταν όλα πιο απλά. Θα ήταν; Εύκολα λες: την ύπαρξη τόσο σιχαίνομαι, θα ‘θελα να την ανατρέψω ή να την αρνηθώ. Αλλά ποιος είναι εραστής πρόθυμος του θανάτου; Όλοι αιώνιοι εραστές νωθροί είμαστε της ζωής. Γυμνός κολυμπώ σε νερά αβαθή. Λάσπη. Κολυμπώ στην λιμνούλα που μάζεψε η βροχή. Στο σκοτάδι της εποχής είμαι απρόθυμη λάμπα. Ξερατό του παρελθόντος οι κρυφές μου στιγμές.
Γελοίο εμβατήριο η πένθιμη μεμψιμοιρία μου. Μάσκα στη θέση του προσώπου φορώ και προσπαθώ να βαφτιστώ ήρωας τραγικός. Φτου! Ούτε για πρόσωπο βουβό δεν κάνω τραγωδίας. Ποιος είμαι εγώ που επιθυμώ να γίνω φως μέσα στης εποχής μου το σκοτάδι;
Όποιος και να’ ναι ο καιρός μοιάζει χειμώνας. Μεγάφωνα σε κάθε δρόμο να με ακολουθεί η ίδια φωνή – εσύ είσαι, εξουσία; – σε κάθε τοίχο να με περιγελά το ίδιο πρόσωπο. Οι δρόμοι μου άδειοι, όπου πηγαίνω, και από δίπλα πλήθος ανάδελφο που αλαλάζει σε λεηλασίας προανάκρουσμα.
Δόξα στους μόνους που κατόρθωσαν τόσα πολλά να αρνηθούν για τόσα λίγα. Δόξα στους αντίθετους πιστούς της λευτεριάς που σε τόσο λίγα αρκούνται με την ελπίδα του ενός. Να πετάξω ή να συρθώ;
Όποιος πετά πολύ ψηλά λιώνουνε τα φτερά του κι όποιος στο χώμα σέρνεται λασπώνουν τα μυαλά του.
«Μιρ» σε κάποια γλώσσα σλαβική σημαίνει ειρήνη. Κι εσύ, αν είσαι σαν εμένα, πες το τώρα. Αν έμαθες να κολυμπάς χωρίς το κύμα να φοβάσαι και αν αποστρέφεσαι το σκοτάδι, πες το τώρα. Πιο γοργά. Να σε νιώσω να τρέμεις. Πιο σιγά. Μας ακούν οι εχθροί. Στο σκοτάδι της εποχής, αν έρθεις πιο κοντά, θα γίνουμε εμείς. Αν μείνεις στο εγώ σου, θα πάψεις να’ σαι συ. Θα γίνεις τρίτο πρόσωπο και θα χαθείς: αυτός.
Ψηλά πετώ, ψηλά πετώ, ή πέφτω; Γυρνώ κοντά, γυρνώ κοντά, ή φεύγω; Να πετώ; Ή να σέρνομαι; Στο σκοτάδι της εποχής, πρέπει ν’ αποφασίσω χωρίς περιστροφές: ζωή ή θάνατος.
O Γιάννης Δούκας είναι ποιητής. Γεννήθηκε το 1981 στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο και Digital Humanities στο King’s College του Λονδίνου. Η πρώτη του ποιητική συλλογή, “Στα μέσα σύνορα” (Πόλις, 2011), τιμήθηκε με το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Ποιητή του Περιοδικού Διαβάζω. Για την ποιητική του συλλογή “Το σύνδρομο Σταντάλ” (Πόλις, 2013) τιμήθηκε με το Βραβείο “Γιώργου Αθάνα” της Ακαδημίας Αθηνών. Το τελευταίο του βιβλίο «Το σύνδρομο Σταντάλ» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.
